چطور الگوریتم‌های سایت‌ها باعث میشن بیشتر خرید کنیم
۱. الگوریتم‌های سایت‌ها و روانشناسی خرید آنلاین
### ۱.۱ چرا الگوریتم‌ها مهم‌اند؟
هرگاه وارد یک فروشگاه آنلاین می‌شویم، صفحه نخست، دسته‌بندی‌ها، پیشنهادات ویژه، پنل پیشنهادات مرتبط، ایمیل‌های تبلیغاتی و نوتیفیکیشن‌های موبایل، همه تحت تأثیر الگوریتم‌هایی هستند که هدفشان افزایش احتمال خرید است. این الگوریتم‌ها ترکیبی از داده‌کاوی (Data Mining)، یادگیری ماشین (Machine Learning)، تحلیل رفتار کاربر (User Behaviour Analytics) و طراحی تجربه کاربران (UX‑Design) هستند.
با تحلیل رفتار کاربران—مثلاً اینکه در چه محصولاتی کلیک کرده‌اند، چقدر زمان صرف مشاهده محصول کرده‌اند، محصولاتی که در سبد خرید گذاشتهاند یا حذف کرده‌اند—سایت می‌تواند تشخیص دهد که چه پیشنهادی به شما نمایش دهد تا احتمال خریدتان بالا برود.
### ۱.۲ مراحل تصمیم خرید و الگوریتم‌ها
یک کاربر معمولاً مراحل زیر را طی می‌کند: تشخیص نیاز → جستجوی گزینه‌ها → مقایسه و انتخاب → خرید → تجربه پس از خرید. در هر مرحله، الگوریتم‌ها نقش دارند:
در تشخیص نیاز، مثلاً باارائه بنر یا ایمیل مناسبت «روز زن»، «روز مرد» یا «ولنتاین» به کاربر، حس نیاز ایجاد می‌کنند.
در مرحله جستجو، الگوریتم‌های جستجوگر فروشگاه (site‑search) با فاکتورهای سئو داخلی (on‑site SEO) و امتیازات محصول، مرتب‌سازی مناسبی انجام می‌دهند.
در مقایسه و انتخاب، پیشنهادات «محصولات مشابه»، «پرطرفدارها»، «کسانی که این را خریدند، این را هم خریدند» نمایش داده می‌شوند.
در مرحله خرید، الگوریتم‌های قیمت‌گذاری پویا (Dynamic Pricing)، تخفیف‌های هدفمند (personalised discount)، و پیشنهادات «فقط چندتا باقی مانده» ایجاد شتاب خرید می‌کنند.
پس از خرید، الگوریتم‌های بازخورد و پیشنهاد مجدد (re‑marketing) وارد عمل می‌شوند تا کاربر را برایِ خرید بعدی آماده کنند.
### ۱.۳ نکات اصلی که الگوریتم‌ها بر آن‌ها تکیه دارند
شخصی‌سازی: الگوریتم باید بفهمد شما چه می‌پسندید و بر همان اساس پیشنهاد دهد.
تحلیل زمان و موقعیت: مثلاً نزدیک ولنتاین یا روز مرد، احتمال خرید هدیه بیشتر است، پس سایت پیشنهادهای مناسبت‌دار می‌دهد.
اثر اجتماعی: «فلان کالا پرفروش است»، «چند نفر همین الان دارند می‌خرند» حس اعتماد و فوریت ایجاد می‌کند.
دسته‌بندی و ناوبری ساده: اگر کاربر راحت بتواند به موضوع «کادو تولد» یا «کادو برای دوست دختر» برسد، احتمال تبدیل به خرید بالا می‌رود.
ارزیابی و بازخورد سریع: نظرات کاربران، رتبه‌بندی، عکس‌های واقعی به همراه محصول، نشان می‌دهد سایت معتبر است و خرید راحت‌تر می‌شود.
۲. چگونه الگوریتم‌ها ما را برای خرید هدیه هدایت می‌کنند
هدیه دادن یک رفتار خرید خاص است؛ نه فقط برای برآوردن نیازِ خود بلکه برای ابراز محبت، خوشحالی یا قدردانی. اینجا الگوریتم‌ها با ظرافت بیشتری وارد می‌شوند.
### ۲.۱ پیام‌های مناسبتی و تحریک احساس
به‌عنوان مثال، زمانی که به پایان سال می‌رسیم یا نزدیک ولنتاین هستیم، بسیاری از سایت‌ها بنر «خرید کادو ولنتاین» یا «کادو برای دوست دختر» را برجسته می‌کنند. این بنرها علاوه بر اینکه نیاز را یادآوری می‌کنند، شما را به اقدام ترغیب می‌کنند. احساس «دیر شدن» نیز به‌عنوان محرک استفاده می‌شود (“فقط چند روز تا ولنتاین باقی است”).
### ۲.۲ پیشنهادات هوشمند محصول برای هدیه
وقتی کاربر به دنبال «کادو تولد» می‌گردد، الگوریتم‌های فروشگاه ممکن است چند گزینه کاربردی و محبوب برای هدیه مناسب تولد پیشنهاد دهند. مثلا اگر کاربر قبلاً «کادو عطر و ادکلن» را دیده باشد، ممکن است پیشنهادهایی از عطرهای پرطرفدار یا برندهای لوکس یا ست هدیه شده را نمایش دهد.
### ۲.۳ خرید کادو در تهران یا شهرهای بزرگ
برای کاربرانی که موقعیت‌شان در تهران یا اطراف آن شناسایی شده است، سایت ممکن است گزینه‌هایی را پیشنهاد دهد که ارسال سریع در تهران دارند یا تخفیف ویژه برای «خرید کادو در تهران» قرار داده‌اند. این حس مزیت محلی باعث می‌شود کاربر سریع‌تر انتخاب کند.
### ۲.۴ پیشنهادات مناسبتی دقیق
مثلاً در تاریخ «روز مرد» یا «روز زن» یا «سالگرد» یا برای مناسبت «کادو سالگرد»، الگوریتم دسته‌بندی ویژه‌ای دارد که محصولاتی را که برای آن روز مناسب‌اند (ست هدیه، ساعت، عطر، کارت تبریک، بسته‌بندی خاص) پیشنهاد می‌کند. این موقعیت‌یابی زمانی باعث می‌شود که کاربر سریع‌تر به بخش مناسب هدایت شود.
### ۲.۵ استفاده از اثر اجتماعی و اعتبار
نمایش «محصولات پرفروش – امروز ۱۲ نفر خرید کردند»، «نظر کاربران درباره این هدیه» یا «پیشنهاد ویژه فقط امروز» حس فوریت و اعتبار را بالا می‌برد. الگوریتم با این داده‌ها میزان احتمال خرید را بالا می‌برد.
### ۲.۶ ساده‌سازی مسیر خرید
الگوریتم‌های UX در فروشگاه‌ها روی مسیر کاربر تمرکز می‌کنند: از صفحه اصلی، دسته‌بندی مناسب، فیلترها، مقایسه، سبد خرید، پرداخت، همه بهینه شده‌اند تا کاربر با کمترین زحمت خرید کند. برای هدیه نیز گزینه «بسته‌بندی هدیه»، «ارسال سریع»، «پیام کارت تبریک» ممکن است پیشنهاد شود.
۳. ارتباط الگوریتم‌های سایت با فروشگاه الوکادو
حالا که فهمیدیم الگوریتم‌ها چگونه در زمینه فروش هدیه کار می‌کنند، می‌خواهیم ببینیم چگونه این مدل در فروشگاه اینترنتی الوکادو به کار گرفته شده است.
### ۳.۱ مقدمه‌ای بر الوکادو
فروشگاه اینترنتی الوکادو در ایران فعالیت دارد و بخش بزرگی از حوزه‌ی هدایای آنلاین را پوشش می‌دهد. در صفحه دسته‌بندی‌های آن، می‌بینیم که گزینه‌هایی چون «کادو ولنتاین»، «کادو تولد»، «کادو روز زن»، «کادو روز مرد»، «کادو سالگرد»، «کادو برای دوست دختر» موجود است. �
این یعنی فروشگاه از همان ابتدا موقعیت مناسبت‌ها را در نظر گرفته است و الگوریتم‌های ناوبری و دسته‌بندی‌اش تنظیم شده‌اند برای هدیه‌های مناسبتی.
alokadoe.ir +۳
### ۳.۲ الگوریتم پیشنهاد گروهی محصولات
در الوکادو مشاهده می‌شود که در بخش «محصولات پرفروش» و «پیشنهاد ویژه»، کالاهایی که تعداد فروش بیشتری داشته‌اند نمایش داده می‌شوند. �
این دقیقاً همان الگوریتمی است که اثر اجتماعی را فعال می‌کند: وقتی می‌بینیم تعداد فروش بالا است، اعتماد ما بیشتر می‌شود و احتمال خرید ما بالا می‌رود.
alokadoe.ir +۱
### ۳.۳ فیلتر و دسته‌بندی‌های مناسبتی
الوکادو از فیلترها و دسته‌بندی‌های مناسبی مثل «کادو ولنتاین مردانه»، «کادو ولنتاین زنانه»، «کادو تولد مردانه» و «کادو تولد زنانه» استفاده می‌کند. �
همچنین بخش‌هایی مانند «کادو روز مرد»، «کادو روز زن»، «کادو سالگرد» نیز دیده می‌شوند. این یعنی الگوریتم ناوبری سایت به‌صراحت کاربران را به سمت هدیه‌هایی می‌برد که مناسب آن مناسبت هستند.
alokadoe.ir +۱
### ۳.۴ موقعیت‌یابی محلی: خرید کادو در تهران
در محتوای وبلاگ الوکادو آمده است که یکی از محورهای تجربه کاربری، «خرید کادو در تهران» و ارسال سریع در تهران است. �
این یعنی سایت با الگوریتم‌هایی که تشخیص می‌دهند کاربر در منطقه تهران است یا گزینه ارسال سریع دارد، مزیت محلی عرضه می‌کند تا کاربر سریع‌تر تصمیم بگیرد.
alokadoe.ir +۱
### ۳.۵ تمرکز بر هدیه‌های رایج: کادو عطر و ادکلن
اگر کاربر به بخش «کادو عطر و ادکلن» سر بزند، سایت می‌تواند با الگوریتم پیشنهاد مشابه، محصولات پرطرفدار این دسته را به کاربر نشان دهد. در وبلاگ الوکادو نیز توضیح داده شده است که هنگام انتخاب هدیه، اطلاعات دقیق کالا مثل ترکیب رایحه، برند، حجم، بسته‌بندی برای کاربر نمایش داده می‌شود. �
این باعث می‌شود کاربر احساس کند که انتخابی آگاهانه انجام می‌دهد و خرید هدیه مهم برایش آسان‌تر شود.
alokadoe.ir
### ۳.۶ ایجاد فوریت و تشویق به خرید
در صفحه اصلی الوکادو، عبارت‌هایی مثل “تخفیف۱۵% فروش رفته” یا “٪۴۳ فروش رفته” دیده می‌شوند. �
این دقیقاً همان الگوریتم «فوریت» را فعال می‌کند: کاربر می‌بیند که تعداد محدود است یا تخفیف دارد و تصمیم سریع‌تری می‌گیرد.
alokadoe.ir
### ۳.۷ بخش تجربه پس از خرید و بازخورد
مقاله “چطور از فروشگاه اینترنتی خرید مطمئن داشته باشیم؟” در وبلاگ الوکادو به بررسی اعتبار فروشگاه، نظرات کاربران، تضمین بازگشت کالا می‌پردازد. �
این نشان می‌دهد که سایت علاوه بر جذب، روی حفظ اعتماد و احتمال خرید مجدد نیز کار می‌کند — الگوریتم بازاریابی پس از خرید در عمل.
alokadoe.ir
۴. کاربرد الگوریتم‌ها در موقعیت‌های خاص هدیه
حالا بیایید ببینیم در مناسبت‌های خاص چگونه سایت مثل الوکادو از الگوریتم‌ها برای هدیه دادن استفاده می‌کند:
۴.۱ خرید کادو ولنتاین
نزدیک ۱۴ فوریه یا در ایران (روز عشق) سایت بنر و دسته‌بندی «کادو ولنتاین» را فعال می‌کند. الگوریتم بر مبنای داده‌های خرید سال‌های گذشته تشخیص می‌دهد که برای کاربران غالبا هدیه مناسب ولنتاین می‌تواند «ست عطر و ادکلن»، «شکلات و گل»، «بسته بندی شیک دو نفره» باشد.
در الوکادو، دسته‌بندی «کادو ولنتاین مردانه» و «کادو ولنتاین زنانه» وجود دارد. �
همچنین الگوریتم ارسال سریع در تهران را برای کاربرانی که «خرید کادو در تهران» می‌خواهند، فعال می‌کند تا هدیه به‌موقع برسد.
alokadoe.ir +۱
۴.۲ کادو تولد
وقتی کاربر وارد سایت می‌شود و ممکن است در گذشته عبارت «کادو تولد» یا «هدیه تولد برای دوست» را جستجو کرده باشد، الگوریتم به او پیشنهاداتی از جمله «کادو تولد مردانه»، «کادو تولد زنانه» را می‌دهد. الوکادو این دسته‌بندی را دارد. �
همچنین پیشنهادهایی مانند «عطر و ادکلن تولد»، «بسته‌های هدیه شیک تولد»، «ارسال فوری تهران» برای هدیه تولد نمایش داده می‌شوند.
alokadoe.ir
### ۴.۳ کادو عطر و ادکلن
انتخاب عطر و ادکلن به‌عنوان هدیه، گزینه‌ای رایج است. الگوریتم فروشگاه با داده‌های برند و فروش‌های قبلی می‌تواند به کاربر بگوید: «این عطر برای هدیه مناسب است»، «بسته هدیه ویژه عطر»، «ارسال ویژه». در الوکادو نیز توضیح داده شده که در بخش «کادو عطر و ادکلن» اطلاعات کامل محصول آمده است. �
پس اگر کاربری به دنبال یک “کادو برای دوست دختر” باشد، الگوریتم ممکن است عطر یا ادکلنی مناسب برای آن پیشنهاد دهد.
alokadoe.ir
### ۴.۴ کادو روز مرد و کادو روز زن
در مناسبت‌های مانند روز مرد یا روز زن، فروشگاه با الگوریتم‌های زمان‌بندی، بنرهایی فعال می‌کند و دسته‌بندی‌هایی مانند «کادو روز مرد»، «کادو روز زن» بالا می‌آیند. الوکادو این دسته‌بندی‌ها را دارد. �
الگوریتم می‌تواند فیلترهایی تنظیم کند که از بین محصولات، گزینه‌هایی را که بیشتر مناسب مردان یا زنان هستند (مثلاً ساعت، عطر، کیف) نشان دهد.
alokadoe.ir +۱
### ۴.۵ کادو سالگرد
سالگرد ازدواج یا آشنایی نیز یکی از مناسبت‌های مهم است. الگوریتم فروشگاه می‌تواند تشخیص دهد کاربری که قبلاً از سایت هدیه‌ای خریده، برای سالگرد بعدی به سایت بازگشته و بنابراین پیشنهادات مرتبط با «کادو سالگرد» مانند ست جواهر، تجربه لوکس، بسته دو نفره را ارائه دهد. در وبلاگ الوکادو نیز این گزینه ذکر شده است. �
alokadoe.ir
### ۴.۶ کادو برای دوست دختر
وقتی کاربر عنوان هدیه دادن به «دوست دختر» را جستجو می‌کند، الگوریتم به دسته‌بندی «کادو برای دوست دختر» راهنمایی می‌کند. الوکادو این دسته را نیز دارد. �
سایت ممکن است با داده‌های جنسیت، سنّ کاربر، سابقه جستجو، پیشنهاداتی مانند «عطر لوکس زنانه»، «باکس هدیه رومانتیک»، «گل رز + عطر» را نمایان کند.
alokadoe.ir +۱
۵. نکات سئو برای فروشگاه هدیه و تحلیل الوکادو
در این بخش چند نکته سئو را مرور می‌کنیم که دقیقاً مرتبط‌اند با فروشگاه هدیه مثل الوکادو و الگوریتم‌هایشان، سپس می‌بینیم که چگونه الوکادو در این زمینه عمل کرده است یا می‌تواند عمل کند.
### ۵.۱ کلمات کلیدی مناسب
برای سایت هدیه، کلمات کلیدی مهمی مانند «خرید کادو ولنتاین»، «کادو تولد»، «کادو عطر و ادکلن»، «خرید کادو در تهران»، «کادو روز مرد»، «کادو روز زن»، «کادو سالگرد»، «کادو برای دوست دختر» هستند. استفاده از این کلمات در عنوان‌ها، متا تگ‌ها، توضیحات، محتوا و دسته‌بندی‌ها باعث می‌شود که کاربرانی که این عبارات را جستجو می‌کنند، به سایت برسند.
در وبلاگ الوکادو، مثلاً در مطلب “چطور از فروشگاه اینترنتی خرید مطمئن داشته باشیم؟”، کلمات فوق به‌صورت «خرید کادو ولنتاین، کادو تولد، کادو عطر و ادکلن، کادو روز مرد، کادو روز زن، کادو سالگرد، کادو برای دوست دختر» دیده شده‌اند. �
alokadoe.ir
### ۵.۲ ساختار URL و دسته‌بندی سایت
دسته‌بندی مناسب مانند /gift/valentine/ یا /gift/birthday/ برای این عبارات، کمک می‌کند موتورهای جستجو آن را درک کنند. الوکادو از دسته‌بندی‌های واضحی مانند «پک کادویی > کادو ولنتاین»، «کادو تولد» استفاده می‌کند. �
این سادگی ناوبری هم به کاربر کمک می‌کند و هم به الگوریتم‌های سایت برای پیشنهاد مناسب.
alokadoe.ir +۱
### ۵.۳ محتوای مرتبط و ارزشمند
محتواهایی که توضیح می‌دهند «چگونه هدیه مناسب انتخاب کنیم»، «ایده‌های کادو برای دوست دختر»، «بهترین عطر برای هدیه روز زن»، از نظر سئو بسیار ارزشمندند. الوکادو در وبلاگ خود محتوایی با این محور دارد. �
این محتوا هم مخاطب را جذب می‌کند و هم باعث می‌شود سایت در نتایج گوگل برای این عبارات دیده شود.
alokadoe.ir +۱
### ۵.۴ داده ساختاری (Schema) و بررسی محصولات
استفاده از اسکیما (Schema.org) برای محصولات، دسته‌بندی‌ها، نقدها (reviews)، تخفیف‌ها، موجودی، بسیار مهم است. اگر سایت بتواند نقدها، امتیازات، اطلاعات قیمت را با داده ساختاری ارائه کند، احتمال اینکه گوگل Rich Snippet نمایش دهد بیشتر است. هرچند من مشخصاً نتوانستم ببینم که وب‌سایت الوکادو به وضوح از این اسکیما استفاده کرده باشد؛ این می‌تواند حوزه بهبود باشد.
### ۵.۵ بهینه‌سازی برای موبایل و سرعت سایت
الگوریتم‌های گوگل برای رتبه‌دهی سایت‌ها، بهینه‌سازی موبایل، سرعت بارگذاری و تجربه کاربر را جدی می‌گیرند. فروشگاه هدیه که مشتری ممکن است در مواقع فوری (مثل نزدیک مناسبت) وارد شود، باید سرعت خوبی داشته باشد و از موبایل به راحتی قابل استفاده باشد. الوکادو در توضیحات سایت خود بیان کرده است رابط کاربری ساده دارد. �
بیت جاب +۱
### ۵.۶ لینک‌سازی داخلی و پیشنهادات مرتبط
الگوریتم‌های داخلی سایت باید محصولات مرتبط با هدیه را به کاربر پیشنهاد دهند و مسیر را بهینه کنند تا کاربر دست از جستجو نکشد و مستقیماً به خرید برسد. الوکادو با نمایش دسته‌بندی‌های هدیه مناسب برای مناسبت‌ها این کار را انجام داده است. �
alokadoe.ir
۶. توصیه‌های کاربردی برای کاربران و خریداران
اگر شما قصد دارید از فروشگاه‌هایی مانند الوکادو استفاده کنید و هدیه بخرید، این نکات به شما کمک می‌کنند:
چند روز قبل از مناسبت اقدام کنید: الگوریتم سایت‌ها ممکن است نزدیک مناسبتی مثل روز زن یا ولنتاین، پیشنهادها را سریع‌تر نشان دهد، اما قیمت‌ها هم ممکن است بالا بروند یا ارسال دیر شود.
از دسته‌بندی‌های مناسبتی استفاده کنید: وقتی می‌خواهید «کادو سالگرد» یا «کادو برای دوست دختر» بخرید، مستقیم به آن دسته بروید تا پیشنهادهای مناسب‌تر بیابید.
خواندن نظرات کاربران: سایت‌هایی مثل الوکادو نقد کاربران را فراهم کرده‌اند، که اعتماد را بالا می‌برد. �
alokadoe.ir
بررسی ارسال در منطقه شما (مثلاً تهران): اگر در تهران هستید و گزینه «خرید کادو در تهران» باشد، ممکن است ارسال سریع‌تری داشته باشید و هزینه کمتر.
بررسی تخفیف‌ها و فوریت‌ها: وقتی سایت عبارت «۱۰۰٪ فروش رفته» یا «چند عدد باقی مانده» نمایش می‌دهد، ممکن است جدی‌تر خرید کنید — اما مطمئن باشید انتخاب مناسب دارید.
مقایسه گزینه‌ها: حتی اگر فروشگاه هدیه آماده است، مقایسه بین گزینه‌ها (مثلاً عطر برند A یا نوی برند B) و خواندن توضیحات محصول همیشه خوب است.
